Хлеб і музыка

Сцяблiнка жытняя - несамавiты
Музычны iнструмент... Перш чым запець,
Трымала колас над зямлёй, налiты,
Каб ён, на радасць людзям, мог даспець.
Фiлосафы, паэты, запрыкмецьце,
Даследуючы змест людскiх патрэб:
Раднейшага няма нiчога ў свеце,
Як хлеб i музыка, як музыка i хлеб!

Часцей, часцей прыпамінай…

Часцей, часцей прыпамінай…
Імёны паўшых смерцю храбрых
За родны край, наш мілы край, –
Каб над зямлёй, што млела ў ранах,

Плыў гэты сіні-сіні ранак,
Цвіў гэты белы-белы май, –
Часцей, мой друг, прыпамінай!
Прыпамінай часцей, мой друг,

Імёны тых, што ўсё зрабілі –
Вышэй усіх тваіх заслуг,
Што, як і ты, да слёз любілі
Маністы ўвосень на рабіне

І ў ліпкіх смолках майскі луг, –
Не забывай пра іх, мой друг!..

Страцiў слова, страцiў спадчыннае слова...

Страцiў слова, страцiў спадчыннае слова -
Штосьцi страцiў у душы абавязкова!
Можа - годнасцi хоць кропельку малую?
Можа - мудрасцi хоць дробачку якую?
Можа - памяцi хоць зернетка - iскрынку?
Можа - праўды хоць пылiнку-парушынку?
Я не ведаю дакладна, што ты страцiў.
Запытайся - цi не скажа табе мацi...

Я — беларус

Я — беларус, я нарадзiўся
На гэтай казачнай зямлi,
Дзе мiж лясоў i пушчаў дзiкiх
Адвеку прашчуры жылi.

Я — беларус, я ганаруся,
Што маю гэтае iмя:
Аб добрай славе Беларусi
У свеце знаюць нездарма!

Я — беларус, i я шчаслiвы,
Што мацi мову мне дала,
Што родных песень пералiвы
I зблiзку чую, i здаля.

Я — беларус, i хоць сягоння
Яшчэ малы, але скажу:
Я родам з племя непакорных
I прад бядой не задрыжу!..

Вы думалi...

Вы думалi, што я сабраўся ў скачках
Прымаць удзел? Каб верны мне мой конь
Сыходзiў, зацугляны, ненай-жвачкай, -
Ляцеў за некiм шустрым наўздагон?
Ну, што вы, што вы! Хiба я - наезнiк?
I хiба конь для скачак у мяне?
Яго прызванне - плуг цягнуць жалезны,
Маё - ступаць услед па баразне.

Дружа, не будзь да аблудных бязлiтасна строгi...

Дружа, не будзь да аблудных бязлiтасна строгi:
То не вiна, а бяда iх; бяду - не карай.
Крыўдна, вядома, што збiлiся людзi з дарогi
I не шануюць як трэба бацькоўскi свой край,
Хоць гаварылi яшчэ мудрацы-скамарохi:
"Помнi: на роднай зямлi - i пад елкаю рай".
Простыя iсцiны часам так цяжка даюцца:
Покуль адолееш - слёз ручаiны пральюцца.

Армянскаму сябру

За далiнай - рукою падаць -
Арарат беласнежна-праменны.
Ты глядзiш на яго, задуменны.
О, як шмат табе, бачу, вiдаць!
Аж не сцерпеў - на мiг даланёй
Засланiўся, правёў па мiжброўю...
А я думаў: адкуль столькi болю
У вачах у матулi тваёй?..

Стометроўкi, стометроўкi, стометроўкi...

Стометроўкi, стометроўкi, стометроўкi...
Вось дзе рвуцца да рэкордаў бегуны!
Iх iмёны ставiць прэса ў загалоўкi.
Прызнаюся: не цiкавы мне яны.

Марафонцы мне цiкавы, марафонцы!
Не якiсьцi там маланкавы рывок,
А працяглы, нават, можа быць, бясконцы
Бег, - а нават i не бег: спакойны крок!

Кажуць: недзе ласкай абышлi...

Кажуць: недзе ласкай абышлi
I тым самым скрыўдзiлi паэта.
Штосьцi языкi тут наплялi:
Не магло яго пакрыўдзiць гэта.

Калi ён не блазен, а паэт -
То ў чарзе за ласкай млець не будзе.
Ласка праўдзе засланяе свет.
Ад яго ж чакаюць праўды людзi.

Тут, між гэтых пагоркаў, у гэтых барах і дубровах...

Тут, між гэтых пагоркаў, у гэтых барах і дубровах,
Каля гэтых азёраў і рэк, каля гэтых крыніц,
Узышла і ўзрасла на вякі наша родная мова –
І ніякай інакшай яе не магчыма ўявіць.

Кожным гукам і словам – па каліўцу − тут прарастала
Разам з кожнай травінкай і зёлкай – найменнямі іх.
Што ж за дзіва, што нашай душой неўміручаю стала?
Мы ж і самі ўзышлі і ўзраслі тут з глыбінь векавых.

Я хаджу, закаханы у твае краявiды...

Я хаджу, закаханы у твае краявiды,
I шапчу, як прызнанне: о мой край дарагi!
Зноў нясу табе ў споведзь i трывогi, i крыўды,
I надзеi, i ўцехi, i любоў, i грахi...
Колькi доля нi судзiць мне далёкiх вандровак -
Я вярнуся навечна ў засень клёнаў тваiх.
Толькi з роднага долу, толькi ў роднай дуброве -
Як не дрэвам, хоць зёлкай прарасту для жывых.